Δραστηριότητες Μοντεσσόρι για 3 χρονών

Στην εποχή μας είναι όλο και πιο δύσκολο να επιλέξουμε παιχνίδια ή δραστηριότητες  για τα παιδιά καθώς υπάρχει μεγάλη ποικιλία παιχνιδιών και πολλές φορές σαν γονείς δυσκολευόμαστε να ταιριάξουμε το κατάλληλο παιχνίδι με το ενδιαφέρον του παιδιού. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά, τα ενδιαφέροντα και τα επίπεδα δεξιοτήτων τους ποικίλλουν πολύ. Τα παιδιά από 3 χρονών και άνω  ενδιαφέρονται κυρίως για αισθητηριακές δραστηριότητες και ίσως δείχνουν ενδιαφέρον για ήχους, γράμματα και αριθμούς.

Σε αυτό το άρθρο θα αναφέρω 6 δραστηριότητες Μοντεσσόρι για 3+ χρονών και πως  παρουσιάζουμε την κάθε μια από αυτές. Η ηλικία είναι μόνο ως οδηγός, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό και πρέπει να ακολουθούμε τα ενδιαφέροντα του παιδιού.

Οι δραστηριότητες αυτές μπορούν να υπάρξουν τόσο σε μια μοντεσσοριανή τάξη όσο και σε ένα σπίτι. Είναι απλές, οικονομικές και πολύ σημαντικές για την ανάπτυξη του παιδιού. Οι δραστηριότητες αυτές καλύπτουν τις αναπτυξιακές ανάγκες του παιδιού όπως την συγκέντρωση, την λεπτή κινητικότητα, την ανεξαρτησία, την αυτοπεποίθηση, τον εμπλουτισμό λεξιλογίου.

Εάν όμως χρειάζεσαι περισσότερες προτάσεις για δραστηριότητες που να ταιριάζουν στην ηλικία του παιδιού σου. Τότε δες εδώ και προγραμμάτισε ένα εξατομικευμένο σεμινάριο με την Μοντεσσοριανή παιδαγωγό Χαρούλα Βλάχου . Η οποία θα σε συμβουλέψει για το ποιες δραστηριότητες είναι κατάλληλες για το παιδί σου, πως μπορείς να διαμορφώσεις το δωμάτιο του και να παρουσιάσεις τα παιχνίδια του ,έτσι ώστε το παιδί να περνάει περισσότερο χρόνο με αυτά. Καθώς επίσης πως το παιχνίδι και η παρουσίαση του παιχνιδιού ενισχύει την συγκέντρωση του παιδιού, και ποιος είναι ο ρόλος μας, όταν το παιδί παίζει με τα παιχνίδια του.

Παρακάτω θα βρείτε 6 δραστηριότητες Μοντεσσόρι για 3 χρονών, οι οποίες ανήκουν στην καθημερινή ζωή, στην γλώσσα, στο αισθητηριακό, στα μαθηματικά και στην επιστήμη. Οι δραστηριότητες αυτές μπορούν να τοποθετηθούν σε δισκάκια ή καλαθάκια και να βρίσκονται καθημερινά στα ραφάκια. Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα μπορεί να επιλέξει όποια δραστηριότητα θέλει και να παίξει όταν και με όποιον επιθυμεί. Είναι δραστηριότητες που τα παιδιά χαίρονται και περνάνε ευχάριστα.

Δραστηριότητες Μοντεσσόρι για 3 χρονών και άνω

Ράψιμο σε χαρτόνι

Για την προετοιμασία της δραστηριότητας χρειάζεται να έχεις φτιάξει από πριν τετράγωνες κάρτες από χαρτόνι, όπου στο κέντρο τους θα υπάρχουν σχήματα όπως κύκλος, έλλειψη, τρίγωνο. Πάνω στην γραμμή του σχήματος σχεδιάζεις τελίτσες, οι οποίες θα έχουν απόσταση ένα δάχτυλο. Έπειτα με μια βελόνα τις κάνεις τρυπούλες.
Για την παρουσίαση της δραστηριότητας θα χρειαστεί να έχεις ένα καλαθάκι, στο οποίο θα υπάρχει μια βελόνα πλαστική ή μεταλλική χοντρή, μια κλωστή και ένα τετράγωνο χαρτόνι. Στην αρχή επιλέγουμε το χαρτόνι με το σχήμα κύκλος διότι είναι πιο εύκολο στο ράψιμο. Τον πρώτο καιρό κάνεις εσύ το πέρασμα της κλωστής και τον κόμπο. Αργότερα όταν το παιδί δείξει ενδιαφέρον μπορείς να του δείξεις πως περνάς την κλωστή από το μάτι της βελόνας και πως κάνεις τον κόμπο.
Υπάρχει μια παρόμοια δραστηριότητα ραψίματος σε πλαστική βάση και με κορδόνι, όπου το παιδί μπορεί να περνάει αλλά στο τέλος όταν τελειώσει βγάζει το κορδόνι. Και οι δυο δραστηριότητες βοηθάνε στην ενδυνάμωση της λεπτής κινητικότητας, στην ανάπτυξη της συγκέντρωσης και της συντονισμένης κίνησης. Όμως εάν χρειαζόταν να επιλέξω μια από τις δύο, θα προτιμούσα τη δραστηριότητα με το ράψιμο σε χαρτόνι. Διότι θέλουμε το παιδί να βλέπει το αποτέλεσμα και στο τέλος να μπορεί να το βάλει σε μια κορνίζα ή ακόμη και να φτιάξει ένα βιβλιαράκι.
Όπως ανέφερα και παραπάνω ο στόχος της δραστηριότητας αυτής  είναι η ενδυνάμωση της συγκέντρωσης, της μνήμης, της συντονισμένης κίνησης (μάτι -χέρι), της τριποδικής λαβής. Είναι μια έμμεση προετοιμασία για γραφή καθώς το παιδί  ενδυναμώνει τα δάχτυλα του.

Βλέπω κάτι με το μικρό μου μάτι

Για την προετοιμασία της δραστηριότητας χρειάζεται ένα καλαθάκι με 4-5 αντικείμενα , τα οποία ξεκινάνε με διαφορετικό ήχο. Για παράδειγμα, άλογο, πάπια, κουτάλι, μήλο, βίδα.
Στην πρώτη παρουσίαση της δραστηριότητας ονοματίζετε τα αντικείμενα και έπειτα τα βάζεις σε μια σειρά σε ένα χαλάκι. Ξεκινάς λέγοντας «Βλέπω κάτι με το μικρό μου μάτι που ξεκινάει από τον ήχο α». Το παιδί θα πει άλογο, εάν δεν το βρει τότε το λες εσύ. Συνεχίζεις το ίδιο με τα υπόλοιπα αντικείμενα. Όταν θα το έχετε παίξει αρκετές φορές τότε το παιδί μπορεί να έχει και εκείνο την σειρά του, να πει τον πρώτο ήχο ενός αντικειμένου και εσύ να το βρεις. Ο στόχος του είναι ο εμπλουτισμός λεξιλογίου και να συνειδητοποιήσει το παιδί ότι ο ήχος αυτός βρίσκεται στην αρχή της λέξης.
Έχοντας παίξει το παιχνίδι αυτό αρκετές φορές μπορείς να προσθέσεις περισσότερα αντικείμενα ή μπορείς να βάλεις νέα. Μπορεί να συνδυαστεί και με εποχιακά αντικείμενα. Έχοντας το παιδί κατακτήσει το πρώτο επίπεδο του παιχνιδιού τότε συνεχίζεις στο επόμενο επίπεδο, το οποίο μπορείς να το βρεις εδώ.

Αριθμοί και αντικείμενα

Για την προετοιμασία της δραστηριότητας χρειάζεται να έχεις ένα δισκάκι με καρτελάκια από αριθμούς και ένα είδος αντικειμένων. Για παράδειγμα να είναι όλα κουμπιά ή πέτρες ή ξυλάκια ή κυβάκια κ.ο.κ. Έπειτα επιλέγεις να βάλεις τους αριθμούς που το παιδί αναγνωρίζει το σύμβολο τους. Αυτό μπορεί να είναι από το 1 έως το 3 ή από το 1 έως το 7. Στη συνέχεια έχεις τόσα αντικείμενα όσοι και οι αριθμοί. Για παράδειγμα εάν έχεις επιλέξει να βάλεις κουμπιά, θα υπολογίσεις για κάθε αριθμό (από το 1 ως το 3) τα αντίστοιχα κουμπιά (1-ένα κουμπί, 2-δύο κουμπιά, 3-τρία κουμπιά, σύνολο 6 κουμπιά).

Την δραστηριότητα αυτή μπορείτε να την παίξετε σε ένα χαλάκι ή τραπεζάκι. Ξεκινάς βάζοντας τους αριθμούς σε σειρά, δείχνεις τον κάθε αριθμό και το παιδί λέει την ονομασία τους. Σε αυτό το σημείο παρατηρείς εάν το παιδί γνωρίζει τα σύμβολα. Έπειτα ξεκινάς με τον αριθμό ένα, βγάζεις από το καλαθάκι ένα αντικείμενο, το μετράτε και έπειτα  το τοποθετείς  κάτω από τον αριθμό 1. Συνεχίζετε με το αριθμό 2 όπου λέτε την ονομασία του αριθμού και έπειτα βγάζεις δύο αντικείμενα, τα οποία καθώς τα βγάζεις τα μετράτε. Έπειτα το παιδί μπορεί να τα τοποθετήσει κάτω από τον αριθμό 2. Συνεχίζετε το ίδιο με τους επόμενους αριθμούς.
Η δραστηριότητα αυτή έχει ως στόχο να γνωρίσει το παιδί τις ξεχωριστές ποσότητες του κάθε αριθμού. Καθώς επίσης να εξακριβώσουμε ότι το παιδί έχει κατακτήσει την αριθμητική σειρά και ότι ξέρει πόσες χωριστές μονάδες χρειάζονται για κάθε αριθμό.
Η αντίστοιχη μοντεσσοριανή δραστηριότητα είναι οι «αριθμοί και φίσες», το οποίο μπορείς εύκολα να προμηθευτείς. Εάν θέλεις να μάθεις πως μπορείς να παρουσιάσεις αυτό το μοντεσσοιανό υλικό, τότε προγραμμάτισε μια εξατομικευμένη συμβουλευτική  και μάθε περισσότερα για το πως να παρουσιάσεις μοντεσσοριανό υλικό.

Μαγνήτης και αντικείμενα

Για την προετοιμασία της δραστηριότητας χρειάζεται να έχεις ένα δισκάκι, με ένα μαγνήτη και ένα καλαθάκι στο οποίο θα υπάρχουν περίπου 13 αντικείμενα. Από τα αντικείμενα αυτά θα βάλεις 5 αντικείμενα που έλκονται από τον μαγνήτη και άλλα 5 αντικείμενα που δεν έλκονται. Καθώς επίσης άλλα 3 αντικείμενα που έλκονται και δεν έλκονται ανάλογα σε ποιο σημείο του αντικειμένου τοποθετείς τον μαγνήτη. Για παράδειγμα, σε ένα ξύλινο μανταλάκι εάν τοποθετήσεις τον μαγνήτη στο ξύλο δεν έλκεται, εάν όμως το τοποθετήσεις στο σιδεράκι τότε έλκεται.
Μπορείτε να το παίξετε σε χαλάκι ή στο τραπέζι. Όταν το παρουσιάσεις για πρώτη φορά στο παιδί τότε ξεκινάς να βγάζεις τα αντικείμενα ένα-ένα και να τα ονοματίζετε. Έπειτα παίρνεις τον μαγνήτη και διαλέγεις ένα αντικείμενο (το αντικείμενο να ακουμπάει κάτω), πλησιάζεις τον μαγνήτη και παρατηρείτε τι συμβαίνει. Εάν ο μαγνήτης το έλκει τότε λες στο παιδί «κοίτα ο μαγνήτης έλκει το κουτάλι». Συνεχίζεις το ίδιο με τα υπόλοιπα αντικείμενα όπου στο τέλος θα έχετε φτιάξει τρείς κάθετες σειρές με τα αντικείμενα που έλκονται, με τα αντικείμενα που δεν έλκονται και μια τρίτη σειρά όπου συμβαίνουν και τα δύο.
Ο στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι να εξερευνήσει το παιδί τι συμβαίνει με το μαγνήτη και να αντιληφθεί σε ποιες περιπτώσεις ο μαγνήτης έλκει τα αντικείμενα και σε ποιες περιπτώσεις δεν τα έλκει. Αφήνουμε το παιδί να το παρατηρήσει μόνο του, δεν βιαζόμαστε να του πούμε την λύση.

Τσάντα μυστηρίου

Για την προετοιμασία αυτής της δραστηριότητας χρειάζεσαι μια όμορφη υφασμάτινη τσάντα, στην οποία τοποθετούμε 10 με 12 αντικείμενα. Επιλέγουμε αντικείμενα που διαφέρουν σε σχήμα και υφή.
Στην πρώτη παρουσίαση τη δραστηριότητας ονοματίζετε τα αντικείμενα καθώς τα βγάζετε ένα-ένα από την τσάντα. Έπειτα τα τοποθετείτε πάλι μέσα στην τσάντα. Στη συνέχεια βάζεις και τα δύο χέρια στην τσάντα και επιλέγεις ένα αντικείμενο χωρίς να το δεις. Το αισθάνεσαι και λες ποιο αντικείμενο είναι. Αφού πεις την ονομασία του τότε το βγάζεις από την τσάντα. Ύστερα το παιδί έχει την σειρά του. Εάν το παιδί κρυφοκοιτάξει το αντικείμενο πριν πει την ονομασία τότε του το υπενθυμίζουμε ότι το αισθανόμαστε και χωρίς να δούμε λέμε τι αντικείμενο είναι. Προσέχουμε να μην δείξουμε έντονη δυσαρέσκεια ή ότι το διορθώνουμε. Ο στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι η ανάπτυξη της στερεογνωστικής αίσθησης, η δυνατότητα να δημιουργήσει μια αφηρημένη εικόνα και ο εμπλουτισμός λεξιλογίου.

Ξεφλούδισμα και κόψιμο αγγουριού ή καρότου

Για την προετοιμασία αυτής της δραστηριότητας χρειάζεσαι ένα δισκάκι, στο οποίο βάζεις ένα μπολάκι για τις φλούδες και τις άκρες του αγγουριού, ένα μαχαίρι βουτύρου (με δοντάκια), ένα αποφλοιωτή, ένα μπολ για τα κομμάτια του αγγουριού, ένα πιρούνι, ένα ξύλο κοπής. Στην πρώτη παρουσίαση ξεκινάς λέγοντας τις ονομασίες των αντικειμένων. Έπειτα διαλέγεις ένα αγγούρι και εκτελείς όλη την διαδικασία χωρίς την συμμετοχή του παιδιού, το παιδί μόνο σε παρατηρεί. Στο τέλος εάν θέλει το παιδί μπορεί να δοκιμάσει και αυτό το αγγούρι. Είναι σημαντικό για το παιδί να δει όλο τον κύκλο δουλειάς έτσι ώστε να μπορεί και εκείνο να το κάνει. Αυτή η δραστηριότητα ενθαρρύνει τα παιδιά να τρώνε λαχανικά ακόμα και για τα παιδιά που δεν είναι η πρώτη προτίμησή τους.
Καθώς η παρουσίαση ξεκινάει τοποθετείς όλα τα αντικείμενα στο τραπέζι, έπειτα παίρνεις το μαχαίρι  κόβεις τις άκρες του αγγουριού και τις τοποθετείς στο πρώτο μπολ, έπειτα παίρνεις τον αποφλοιωτή και ξεφλουδίζεις το αγγούρι τοποθετώντας τις φλούδες στο πρώτο μπολ (εδώ το παιδί μπορεί να συμμετάσχει τοποθετώντας τις φλούδες στο μπολ). Έπειτα κόβεις το αγγούρι με το μαχαίρι και τέλος το απολαμβάνεις τρώγοντάς το.
Είναι σημαντικό κατά την διάρκεια που κάνεις κάτι όπως το κόψιμο να μην μιλάς ταυτόχρονα. Διότι το παιδί μπορεί να παρατηρήσει και να συγκεντρωθεί σε ένα από τα δύο. Εάν αποφασίσεις να κάνεις το ξεφλούδισμα του καρότου μπορείς να το έχεις βράσει πρώτα έτσι ώστε να είναι πιο μαλακό ή να χρησιμοποιήσεις πιο αιχμηρό μαχαίρι εάν το παιδί είναι εξοικειωμένο με το κόψιμο (πάντα με επίβλεψη ενός ενήλικα). Το ξεφλούδισμα του αγγουριού ή του καρότου είναι μια δουλεία που βοηθάει το παιδί στην ανάπτυξη της συγκέντρωσης, της βούλησης, της συντονισμένης κίνησης, της ανεξαρτησίας και ενθαρρύνει την αυτοπεποίθηση.

Πόσο σημαντικές είναι οι δραστηριότητες τησ καθημερινής ζωής;

Οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής είναι από τις πρώτες δραστηριότητες που παρουσιάζουμε σε μια μοντεσσοριανή τάξη. Προσφέρουν στα παιδιά μια γερή βάση και μια έμμεση προετοιμασία για τις μετέπειτα δραστηριότητες. Οι περισσότερες δουλειές τις καθημερινής ζωής βοηθούν στην ανάπτυξη της συγκέντρωσης, της βούλησης, της συντονισμένης κίνησης, της ανεξαρτησίας και ενθαρρύνει την αυτοπεποίθηση. Για αυτό είναι σημαντικό και απαραίτητο για το παιδί να συμμετέχει στις δουλειές αυτές. Πριν λοιπόν ξεκινήσετε να αναρωτιέστε εάν πρέπει το παιδί να ξεκινήσει να μαθαίνει γράμματα και αριθμούς. Αναρωτηθείτε πρώτα εάν έχει κάνει δουλειές της καθημερινής ζωής,εάν έχει δυναμώσει αρκετά το καρπό του κόβοντας, πλένοντας και στύβοντας. Εάν έχει μάθει να ολοκληρώνει τον κύκλο δουλειάς, ο οποίος περιλαμβάνει το μάζεμα και το πλύσιμο των αντικειμένων. Εάν δείχνει συγκέντρωση σε αυτό που κάνει ή πάει από δουλειά σε δουλειά. Αν οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι ναι, τότε το παιδί είναι έτοιμο να ξεκινήσει γράμματα και αριθμούς.

Οι παραπάνω δραστηριότητες προετοιμάζουν το παιδί έμμεσα για αριθμούς και γράμματα. Η έμμεση προετοιμασία είναι το σημαντικότερο μέρος της ανάπτυξης του παιδιού. Συνήθως οδηγούμε το παιδί σε αριθμούς και γράμματα χωρίς να έχει προετοιμαστεί έμμεσα, χωρίς δηλαδή να έχει δυναμώσει το χέρι του, να έχει αναπτυχθεί η συγκέντρωσή και η αυτοπεποίθηση του. Με αποτέλεσμα το παιδί να ξεκινάει να μαθαίνει με δισταγμό και δυσκολίες μιας και το χέρι- καρπός δεν έχει εξασκηθεί. Όπου σαν γονείς βλέποντας αυτές τις δυσκολίες δημιουργούμε ακόμα περισσότερα εμπόδια. Όλα αυτά όμως μπορούν να αποφευχθούν με την έμμεση προετοιμασία, εάν χρειάζεσαι περισσότερες πληροφορίες μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί εδώ.